De digitale wereld: vooruitblik 2010 in 2004
Waar zullen deze zes digitale trends toe leiden? Breedbandige mobiele Internet toegang, vast mobiel integratie, Voice over IP, spraak-data integratie en mobiel breedband Internet met flat fee prijsstructuren voor enkele euro’s per maand zijn er. Het semantisch net en M2M komen eraan. Het design voor klantinteractie, business, maar ook leren en communiceren worden in hoge mate door social media bepaald.
Profit en non-profit organisaties gaan in de 7×24 uurs digitale economie een permanente struggle tegemoet om fit for purpose te blijven in deze tijd van hypercompetitie en hyperconnectie, verkrappende marges, toenemende (internationale) concurrentie en de dagelijks te beantwoorden vraag waar de business ligt. Wij, vooral kenniswerkers, de supertemps, organiseren ons steeds meer via communities brengen ons aanbod naar de markt via een slimme mix van online en on site dienstverlening. Bedrijven die met open ogen cyber risico’s vergroten door wrakke technologie de markt in te schuiven gaan aangepakt worden, niet alleen formeel maar met name via Reputation, Review, Ranking. Het belang van een gezond internet is te groot.
De Nederlandse overheid wordt in toenemende mate geconfronteerd met legitimatieproblematiek. De overheid begrijpt dat het niet méér informatie heeft dan de markt en bepaalt zich steeds meer tot de totstandkoming van de noodzakelijke maatschappelijk infrastructurele maatregelen (mobiliteit, utiliteit, communicatie, (e-)security), zaken die de markt niet tot stand brengt, en heeft daar overigens steeds minder geld voor over. Wetgeving wordt verlegd naar flexibiliteit. De overheid raakt steeds meer in een competentiestrijd met de community van geslaagde burgers verwikkeld en wordt geconfronteerd met een sluipend krimpende machtsbasis. Het Amsterdamse model uit de Gouden eeuw waar het bestuur direct in handen lag van de geslaagde burgers komt terug. De kaders van de bevoegdheden en verantwoordelijkheden van de Staat worden in toenemende mate op de proef gesteld. Dat maakt het monopolie op gebruik van geweld en het ‘wie zal de wachters bewaken’ actueel. Je leest de krant maar.
De neiging met zijn allen voortdurend achter dezelfde bal aan te lopen en het uit eigen belang ‘strategisch negeren van bestaande informatie’ wordt sterker. Weven en waven. Zowel nieuwe combinaties als meer hypes, bewust georganiseerd door ecosystemen van kranten, politiek en andere belanghebbenden. President Eisenhower zei eens: ”Men can’t stand open end situations”. Deze wijze woorden staan lijnrecht tegenover de capaciteiten die we nodig hebben in de aanstormende “risk society”, waarin veiligheid en gezondheid steeds meer jouw probleem is. Daar waar tot nu toe slechts een marketeer en een ondernemer het vermogen moesten hebben om adequaat om te gaan met onzekerheden is deze eigenschap vanaf nu voor iedereen essentieel.
De digitale wereld heeft diepgaande gevolgen voor wetenschap, het onderwijs, de organisatie van het onderwijs en de manier van leren. Nederlandse beleidsmakers, gericht op kort cyclisch resultaat en scoren, laten hier steken vallen. Verdienvermogen en internationale positie staan de komende jaren onder druk.
Het talent om (je) talent te zien, het vermogen projectleider van je eigen carrière te zijn en het vermogen tot doelgerichte samenwerking zijn kerncompetenties. Daarmee verhardt Nederland ook. Voor wie geen aanbod heeft is er geen plaats in de community. Politieke uitdaging van formaat is het om deze piranha economie om te buigen naar een compassionate capitalism. De Amerikaanse vraag what do you do for a living krijgt snel werkelijk inhoud. Solidariteit staat onder druk in deze piranha-economie waarin je persoonlijk moet concurreren met Hongaren, Polen, Chinezen. Het wordt een politieke opgave van formaat daar een antwoord op te blijven geven. Welkom in de risk society!
Wat dit alles betekent voor hoe we ons leven ervaren en voor zingeving? De tijd zal het leren. Ik ben er in ieder geval van overtuigd dat het Internet, samen met bijvoorbeeld de gevolgen van nanotechnologie en biotechnologie, als ook het ontwikkelen van een ‘nieuw burgerschap’ de formidabele maatschappelijke en persoonlijke uitdaging vormt voor het eerste kwart van de 21e eeuw. Er bestaan scenario’s waarin de combinatie van deze drie gelijktijdige technologische ontwikkelingen leidt tot een zo grote productiviteitssprong dat structurele deflatie het resultaat is. We zijn van zo’n deflatie overigens in 2012 niet zover af. Wat er dan allemaal macro-economisch zou gaan gebeuren, denkt u eens aan je huis, aan diverse pensioen- en financieringssystemen die met deflatie niet meer werken, is een mooie braincracker voor hoe ‘the connected future’ eruit zou kunnen zien.
Be prepared: de verkiezingen op 12 september 2012 gaan hier over.
Bron: Ondernemen aan de Maas, Rotterdam 2005, p 16-24. Zie ook mijn lectorale rede, oktober 2004, waarin ik de 6 trends in onderlinge samenhang benoem en deze visie geef.